αν έχουμε ρελέ και όταν αυτό πέσει, τι μπορούμε να κάνουμε;

Διαβάστε προηγούμενο άρθρο μας για το ρελέ διαρροής και γενικότερα συμβουλές για να μην πάθουμε ηλεκτροπληξία http://electricalnews.gr/ilektrologika-nea/item/680-ilektropliksia

Εννοείται ότι το άρθρο απευθύνεται σε ‘’ώριμους’’ κοινούς θνητούς, που γνωρίζουν ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να έχουν διακόπτη Bypass στον ηλεκτρικό τους πίνακα. Διότι γνωρίζουν ότι αν γίνει κάτι και το Bypass είναι ανοιχτό, στην καλύτερη περίπτωση θα βρεθούν νοσοκομείο. Οι υπόλοιποι κοινοί θνητοί, που δε γνωρίζουν από αυτά καθόλου, είναι έρμαια των ηλεκτρολόγων που πέρασαν από το σπίτι τους ή το γραφείο τους ή μαγαζί τους τα τελευταία χρόνια.

Τέλος πάντων, ότι και να ξέρουμε ή δε ξέρουμε, επεμβάσεις στον ηλεκτρικό μας πίνακα, εννοείτε ότι δεν επιχειρούμε σε καμία περίπτωση, αλλά καλούμε έναν αδειούχο Ηλεκτρολόγο ώστε να ....σηκώσει το ρελέ μας.

Έχουμε αναφερθεί αρκετά για το περίφημο ρελέ διαρροής και το πόσο πολύ μας προστατεύει από ηλεκτροπληξία. Πρέπει να καταλάβουμε ότι είναι το σημαντικότερο εξάρτημα, μετά από μια καλή γείωση, το οποίο μας προστατεύει από ηλεκτροπληξία!

Έχουμε λοιπόν τοποθετήσει ρελέ διαρροής στον ηλεκτρικό μας πίνακα εδώ και αρκετό καιρό. Όλα λειτουργούν κανονικά, προσέχουμε και μια φορά το τρίμηνο τουλάχιστον, να πατάμε το κουμπάκι του τέστ που έχει το ρελέ επάνω, ώστε να διαπιστώσουμε ότι λειτουργεί και δεν έχει κολλήσει ή έχει πάθει άλλη βλάβη.

Ξάφνου μια μέρα, το ρελέ πέφτει, με αποτέλεσμα να έχει διακόψει την ηλεκτροδότηση στο χώρο μας. Όταν λοιπόν πέσει το ρελέ, ένα πράγμα είναι απόλυτα και 100% σίγουρο, ότι κάτι στην ηλεκτρολογική μας εγκατάσταση έχει διαρροή. Για να πέσει το ρελέ, οπωσδήποτε κάτι, κάποια συσκευή, πρίζα, φωτιστικό, καλώδιο (στη χειρότερη) εντός της εγκατάστασης, έχει πάθει βλάβη.

Κατ αρχήν, για να πέσει το ρελέ, σημαίνει ότι.... έχουμε ρελέ !!

Αίτια…

Γιατί μπορεί να έχει πέσει το ρελέ σε οικιακή εγκατάσταση;

Θα προσπαθήσω να εξαντλήσω όλες τις πιθανές εκδοχές για το ποια μπορεί να είναι η αιτία. Θα ξεκινήσω με τις μόνιμα συνδεμένες συσκευές και μετά θα προχωρήσω στις συσκευές πρίζας.

Ένα αρκετά συχνό φαινόμενο είναι να έχει διαρροή η ηλεκτρική μας κουζίνα. Η ο φούρνος ή κάποιο μάτι.

Έχει καταστραφεί η αντίσταση (όχι θερμοστάτης μη μπερδεύεστε) του θερμοσίφωνα.

Κάποια πρίζα μπαλκονιού, έχει πάρει υγρασία μετά από δυνατή βροχή. Ας είναι κάτω από τη μαρκίζα, αν η βροχή είναι δυνατή σε συνδιασμό με δυνατό αέρα, σίγουρα το νερό οδηγείται και στην πρίζα του μπαλκονιού. Η κάποια νοικοκυρά έπλυνε τους…. Τοίχους.

Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τα φωτιστικά του μπαλκονιού, ας βρίσκονται στον τοίχο και ψηλά.

Κάποιο κρεμαστό φωτιστικό ή επίτοιχο ή πλαφονιέρα, έχει φθαρεί ή καεί με τον καιρό το καλώδιο του, με αποτέλεσμα να κάνει επαφή με το γάντζο που κρεμιέται το φωτιστικό, ή αν δεν είναι κρεμαστό, να έχει καεί και να ακουμπάει το ένα καλώδιο με το άλλο.

Το χειρότερο που μπορεί να έχει συμβεί, είναι να έχει πάθει ζημιά, κάποια γραμμή εντός του τοίχου ή της ψευδοροφής, με αποτέλεσμα μόνιμη διαρροή

Κατόπιν, να περάσουμε σε συσκευές. Οι πιο συχνές διαρροές, συμβαίνουν στις συσκευές πρίζας.

Ξεκινάμε από το ψυγείο, Μπορεί να έχει κάνει μια απόψυξη και σε κάποιο σημείο να έχει έρθει σε επαφή με καλώδιο στην πίσω μεριά, σε διαφορετική περίπτωση ……χαίρετε

Πάμε στο πλυντήριο ρούχων, αρκετά συχνό φαινόμενο, κάποιο εξάρτημα του πλυντηρίου να έφτασε στο τέλος του με αποτέλεσμα μια διαρροή νερού επάνω σε καλώδια.

Συσκευές πάγκου κουζίνας. Μίξερ, μπλέντερ, τοστιέρες, καφετιέρες, μικροκυμάτων κλπ.

Συσκευές σε δωμάτια, σώματα καλοριφέρ, θερμαντικά, κλιματιστικά, αφυγραντήρες κλπ.

Αν έχουμε περιβάλλοντα χώρο και χωρίς μετασχηματιστή, τα πράγματα περιπλέκονται, σίγουρα, πολύ συχνό φαινόμενο, κάποιο φωτιστικό ή κάποιο κουτί διακλάδωσης έχει πάρει νερό....κολυμπάει κυριολεκτικά σε πολλές περιπτώσεις και σε άλλες περιπτώσεις να έχει γίνει κατοικία .....σαλιγγαριών !!!

Γιατί μπορεί να έχει πέσει το ρελέ σε επαγγελματική εγκατάσταση;

Κοιτάμε τους παραπάνω (οικιακά πιθανά αίτια) και προχωράμε σε:

Φωτισμός κυρίως ψευδοροφών. Κυρίως από φωτιστικά HQI ή φθορισμού. Πολύ συχνό φαινόμενο, επειδή οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται από μετασχηματιστές, εκκινητές κλπ. Με αποτέλεσμα να καίγονται τα καλώδια και να ακουμπάνε στο σασί των φωτιστικών.

Φωτεινές επιγραφές ή προβολείς έξω. Κυρίως από βροχές και υγρασίες. Όσο στεγανά και να είναι, παρατηρείται ότι μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, χαλάνε οι φλάντζες στεγανοποίησης, με αποτέλεσμα διείσδυση νερού η υγρασίας εντός των φωτιστικών ή των φωτεινών επιγραφών.

Κάποιο πολύμπριζο, συνήθως ξεχαρβαλωμένο που από οικονομία και τη γνωστή έκφραση: ‘’ξέρω εγώ’’ ….αυτό κοντεύει να φουντώσει και μαζί με αυτό και το μαγαζί μας.

Αντιμετώπιση...

Απλά βήματα που μπορούμε να κάνουμε όλοι μας (πριν καλέσουμε ηλεκτρολόγο)

--- Πρώτη μας κίνηση (επειδή είναι και το πιο συχνό φαινόμενο) Κατεβάζουμε το διακόπτη της ηλεκτρικής μας κουζίνας και του θερμοσίφωνα και δοκιμάζουμε να σηκώσουμε το ρελέ. Αν κάτσει όρθιο, σημαίνει ότι είμαστε κοντά στη βλάβη. Ανοίγουμε λοιπόν ένα ένα το διακόπτη κουζίνας και θερμοσίφωνα. Αν κάποιο από τα δύο μας ρίξει το ρελέ σημαίνει ότι εκεί είναι το πρόβλημα.

Αν είναι ο θερμοσίφωνας, κύρια αίτια: Κατεστραμμένη αντίσταση, ή λιωμένη κλέμα (καλούμε Αδειούχο Ηλεκτρολόγο)

Αν είναι η ηλεκτρική κουζίνα, κύρια αίτια: Κατεστραμμένη αντίσταση ματιού ή κάποιας αντίστασης, επίσης πολλές φορές έχουν βρεθεί νεκρά ποντίκια επάνω στους διακόπτες! (καλούμε Αδειούχο Ηλεκτρολόγο)

Αν δεν έχουμε πρόβλημα σε κουζίνα ή θερμοσίφωνα – Ηλιακό, προχωράμε στα παρακάτω βήματα…

--- Κατεβάζουμε όλες τις ασφάλειες – διακόπτες στον ηλεκτρικό μας πίνακα. Σηκώνουμε Μόνο το γενικό διακόπτη, τη γενική ασφάλεια και δοκιμάζουμε να σηκώσουμε και το ρελέ. Αν σηκωθεί και μείνει επάνω, σημαίνει ότι τα πράγματα είναι σχετικά εύκολα. Σημαίνει ότι κάποια γραμμή (προς το παρον δε μας ενδιαφέρει το φορτίο) έχει πρόβλημα και η διαρροή βρίσκεται στον αγωγό της φάσης.

Επόμενη κίνηση, αφού το ρελέ ακόμη παραμένει ανοιχτό, ανεβάζουμε μια – μια όλες τις ασφάλειες. Αυτή που θα έχει πρόβλημα θα μας ρίξει πάλι το ρελέ. Οπότε αφήνουμε αυτή κάτω και Περνάμε να δούμε ποια γραμμή είναι αυτή που μας δημιουργεί το πρόβλημα. Δηλ, ποιος χώρος ή ποια συσκευή δεν έχει ρεύμα.

Αφαιρούμε από τις πρίζες του χώρου που δεν έχει ρεύμα, ότι συσκευή υπάρχει σε πρίζα. Αφού αφαιρέσουμε τις συσκευές, δοκιμάζουμε εκ νεου να σηκώσουμε το ρελέ. Αν μείνει επάνω καλώς ! Κάτι από αυτά που βγάλαμε από την πρίζα έχει θέμα. Βρίσκουμε τη χαλασμένη συσκευή και ή την πάμε για επισκευή ή την πετάμε!!

Αν το ρελέ ξαναπέσει, σημαίνει ότι κάποιο φωτιστικό έχει το πρόβλημα. Η λύση εδώ, για να βρούμε ποιο φωτιστικό έχει τη διαρροή, είναι να πάμε και να πατήσουμε τους διακόπτες που άναβαν το φώς μια φορά (η προς τα επάνω ή προς τα κάτω), και δοκιμάζουμε πάλι το ρελέ, αν μείνει όρθιο έχουμε βρεί ποιο φωτιστικό έχει πρόβλημα. Επειδή μόνοι μας, χλωμό να το επισκευάσουμε, πρέπει να καλέσουμε Αδειούχο Ηλεκτρολόγο να επισκευάσει το φωτιστικό.

Αυτά τα βήματα μπορούμε να κάνουμε όταν η διαρροή βρίσκεται στον αγωγό της φάσης.

Αν τώρα η διαρροή βρίσκεται σε αγωγό ουδετέρου, εκεί τα πράγματα περιπλέκονται. Εκεί ότι και να κάνουμε εμείς οι κοινοί θνητοί, το ρελέ θα πέφτει. Μπορούμε όμως όπου έχουμε διπολικούς διακόπτες να κάνουμε τη δοκιμή, διότι μπορεί να είναι το ‘’απλό’’ της κουζινας – θερμοσίφωνα. Αν δεν ……τότε μόνο ένας Αδειούχος Ηλεκτρολόγος, θα μπορέσει να βρεί τη βλάβη.

Κλείνοντας…

Τελειώνοντας, ήθελα να κάνω μερικές προτάσεις, ώστε σε περίπτωση πτώσης του ρελέ από διαρροή, να έχουμε ρεύμα σε όλη μας την εγκατάσταση, πλην της γραμμής που παρουσιάζει πρόβλημα.

Το ρελέ διαρροής είναι κατά τέτοιο τρόπο συνδεμένο, ώστε όταν πέσει και είναι το μοναδικό στον ηλεκτρικό μας πίνακα, να μας διακόψει όλη την ηλεκτροδότηση στο ακίνητο. Σε αυτή την περίπτωση, μπορούμε να έχουμε μεριμνήσει, αν μας έχει προτείνει ο Ηλεκτρολόγος μας ή να το ζητήσουμε εμείς από τον ηλεκτρολόγο μας (τώρα που σας το βγάζω στη φόρα) να μας τοποθετήσει περισσότερα από ένα ρελέ διαρροής στον ηλεκτρικό μας πίνακα. Αυτά είναι τα λεγόμενα (επιστημονικώς) RCBO. Είναι ταυτόχρονα και ρελέ διαρροής αλλά και ασφάλεια, για τους ‘’κοινούς θνητούς’’ ρελοασφάλεια !!

Έχοντας τέτοια εξαρτήματα, όσες και οι γραμμές του σπιτιού μας, σημαίνει αν γίνει βραχυκύκλωμα σε μια γραμμή, αλλά και διαρροή, η ρελοασφάλεια (RCBO) θα πέσει. Θα πέσει όμως η ρελοασφάλεια του κυκλώματος που παρουσιάζει βλάβη και όχι όλου μας του ακίνητου που γίνεται σε περίπτωση ενός ρελέ διαρροής.

Αυτή η λύση είναι τέλεια, απλά κοστίζει κάμποσο. (Για κόστος μπορείτε να ενημερωθείτε από τον ηλεκτρολόγο σας). Στην παρακάτω φώτο ένα ρελέ διαρροής κανονικό και ένα RCBO...

Υπάρχει και μια δεύτερη λύση, αρκετά οικονομικότερη, και εξίσου αποτελεσματική. Να χρησιμοποιήσουμε διπολικές ασφάλειες στον ηλεκτρικό μας πίνακα σε όλες μας τις γραμμές. Αυτό σημαίνει ότι, όταν συμβεί κάποια διαρροή, το μοναδικό ρελέ θα πέσει αλλά, με τη χρήση διπολικών ασφαλειών, απομονώνουμε το πρόβλημα και έχουμε ρεύμα σε όλη την υπόλοιπη εγκατάσταση. Δείτε παρακάτω διπολικές ασφάλειες, κατασκευάζονται σε φάρδος 2 στοιχείων αλλά και ενός στοιχείου, σε περίπτωση προβλήματος χώρου...

Θα με ρωτήσουν κάποιοι (ιδιοκτήτες παλαιών εγκαταστάσεων κυρίως) Γιατί Κε electricalnews.gr ο ηλεκτρολόγος μας δε μας έχει προτείνει κάτι τέτοιο; Η απάντηση έχει κάμποσες μορφές. Η κυριότερες είναι οι παρακάτω:

Ή έχουν καβούρια οι τσέπες μας και σκεφτόμαστε ακόμη και το ένα ρελέ να βάλουμε και το έχει καταλάβει ο ηλεκτρολόγος μας γιατί περιμένει ακόμη να πάρει τα υπόλοιπά του…… ή ο ‘’εξυπνάκιας’’ ηλεκτρολόγος, κατασκευάζοντας την ηλεκτρική σας εγκατάσταση, έκανε αυτός τσιγκουνιές στα καλώδια και αντί, όσοι οι αγωγοί φάσης, άλλοι τόσοι και οι αγωγοί του ουδετέρου, αυτός θεώρησε πρακτική λύση να τραβάει σε τρείς φάσεις ή δύο, έναν ουδέτερο, ή γύρω γύρω όλοι το δωμάτιο με έναν ουδέτερο 4mm και μια γείωση 2,5mm (και αυτά τα έχω συναντήσει) με αποτέλεσμα αδυναμία τοποθέτησης RCBO ή Διπολικών ασφαλειών.

Αυτά για το πώς εντοπίζουμε βλάβη ρελέ διαρροής μόνοι μας και τι κάνουμε σε αυτή την περίπτωση.

Ευχαρισούμε που διαβάσατε το άρθρο μας. Σύντομα θα έχουμε να σας δώσουμε κι άλλες συμβουλές για την ηλεκτρική σας εγκατάσταση.