να βάζετε διπολικές ασφάλειες. Και αν ο Ηλεκτρολόγος σας δε σας το αναφέρει, ευκαιρία είναι να του το αναφέρετε εσείς! Ο ακριβής όρος του εξαρτήματος αυτού είναι L+N, αλλά για να το καταλαβαίνει ο καταναλωτής πιο εύκολα το ονομάζω διπολική ασφάλεια. Πιο κάτω εξηγώ ακριβώς...
Για να τοποθετηθεί μια διπολική ασφάλεια αντί μονής κλασικής αυτόματης ασφάλειας τα πράγματα είναι αρκετά εύκολα και οικονιμικά σεχετικά, σε σχέση με άλλου είδους εξαρτήματα όπως πχ ρελέ γραμμής (RCBO). Μία διπολική αυτόματη ασφάλεια κοστίζει 15 περίπου ευρώ αντί 5 που κοστίζει μια μονοπολική απλή. Οπότε για ένα σπίτι ή μαγαζί της τάξης των 100m2 το κόστος δεν είναι υπολογίσιμο, ειδικά σε σύγκριση με τα πλεονεκτήματα που παρέχει η διπολική ασφάλεια. Παρακάτω παράδειγμα κόστους από τον κατάλογο γνωστής εταιρείας ηλεκτρολογικού υλικού...
Η σύγκριση τιμών στους δύο πίνακες παραπάνω γίνεται σε εξαρτηάμτα των 6KA. Συνήθως οι μονοπολικές που έχει ο περισσότερος κόσμος στα σπίτια του ή στα κτίρια είναι οι πιο φτηνές σειρές των 3 ή 4,5KA (Ακόμη χειρότερα δηλαδή!)
Κατ αρχήν όταν λέμε διπολική ασφάλεια εννοούμε εξάρτημα ίδιο πλέον σε μέγεθος με μια κοινή αυτόματη ασφάλεια. Άρα δε χρειαζόμαστε χώρο παραπάνω στον πίνακα. Όταν πρωτοβγήκαν στην αγορά πριν μερικά χρόνια ήταν σε μέγεθος διπλό από την κοινή ασφάλεια, τώρα πλέον είναι το ίδιο! Όμως τα πλεονεκτήματα που μας παρέχει είναι τεράστια. (να σημειωθεί εδώ ότι η διπολική ασφάλεια ασφαλίζει μόνο τον αγωγό της φάσης και όχι του ουδέτερου, ο ουδέτερος απλά διακόπτεται. Δεν έχει σημασία για τον καταναλωτή αυτή η λεπτομέρεια, είναι καθαρά για τεχνικούς λόγους, αλλά καλό είναι να σημειώνονται όλα).
Τι χρειάζεται σε νεα εγκατάσταση για να τοποθετηθούν διπολικές ασφάλειες στον πίνακα;
Τίποτα! Απλά να έχουν τηρηθεί κάποιοι βασικοί κανόνες από τον εγκαταστάτη. Κανόνες που έτσι κι αλλιώς πρέπει να τηρούνται. Οπότε είνια πολύ καλύτερο εξ αρχής να επιβαρυνθείτε ένα μικρό κόστος ζητώντας από την αρχή στην προσφορά ΔΙΠΟΛΙΚΕΣ ασφάλειες σε όλους τους πίνακες (αν υπάρχει πάνω από ένας) και σε όλα τα κυκλώματα.
Αν ο πίνακάς μου είναι παλιός και θέλω να βάλω διπολικές γίνεται;
Βέβαια γίνεται, αρκεί όπως είπαμε και πιο πάνω, ο ηλεκτρολόγος που έφτιαξε την εσωτερική εγκατάσταση να έχει τηρήσει κάποιους βασικούς κανόνες και να μην έχει βάλει μισούς ουδέτερους απ ότι οι φάσεις στον πίνακα ή να μην τους έχει διακλαδώσει όλους μαζί στα κουτιά διακλάδωσης (συχνό φαινόμενο!!). Εφόσον λοιπόν έχει γίνει η εγκατάσταση σωστά, αγοράζουμε απλά όσες ασφάλειες έχει ο πίνακάς μας και τις αντικαθιστούμε.
Καλό είναι να μην αγοράζουμε μόνοι μας πράγματα ειδικά τέτοιου είδους γιατί μπορεί να προκύψουν διάφορα προβλήματα. Μπορεί στον πίνακα ο άθλιος που έφτιαξε τον πίνακα (παλαιότερα) να έχει βάλει ασφάλειες μεγαλύτερες από το προβλεπόμενο στις γραμμές, οπότε θα κάνουμε λάθος αγορά! Στην ουσία πάλι ''ανασφάλιστοι'' θα είμαστε. Δηλαδή, ενώ κάνοντας καταγραφή των υλικών του πίνακα που θέλουμε να αγοράσουμε βλέπουμε 3 ασφάλειες των 10Α και 5 των 16Α, αυτό να μην ισχύει! Μπορεί ο ''μάγκας'' να είχε βάλει σε πολλά καλώδια διατομής 1,5mm2 αυτόματες των 16Α! οπότε θα συνεχίσετε και σεις το ίδιο λάθος. Ο μάγκας που αναφέρω δεν είναι υποχρεωτικό να είναι ο πρώην ηλεκτρολόγος του ακινήτου, μπορεί να είναι ακόμη και ο ίδιος ο καταναλωτής! Πολλές φορές έχουμε δει καταναλωτές να κάνουν κινήσεις λανθασμένες, βλέποντας απλά ένα κακό βίντεο στο Youtube και κάνοντας αυτά που λέει το βίντεο. Έχουμε συνιθίσει κανάλια τώρα τελευταία που πλασάρουν ότι νά ναι.
Παρακάτω μια φώτο από πίνακα υπό κατασκευή με διπολικές και τετραπολικές ασφάλειες
Καλό είναι πάντα με τη συμβουλή ενός αδειούχου ηλεκτρολόγου, καλώντας τον ώστε να του αναφέρετε τις εργασίες που θέλετε, να αποφασίζετε τι θα κάνετε και τι όχι. Έτσι θα έχετε μια πιο εμπεριστατωμένη άποψη περί του τι συμβαίνει στον πίνακα ή στην εγκατάσταση. Καθώς επίσης ο Ηλέκτρολόγος θα έχει καλύτερη άποψη για τη χρέωση των εργασιών. Διότι αυτή η καραμέλα: Πήρα 10 ασφάλειες, πόσα θέλετε για την τοποθέτηση; Ε, είναι λίγο αισχρό και ανώριμο. Δε θα κοστίσει παραπάνω όταν ζητήσετε να έρθει τεχνικός για πρόταση και εκτίμηση των εργασιών στο χώρο σας. Ίσα ίσα, μπορεί να σας γλυτώσει από έξοδα και από λανθασμένες κινήσεις.
Πως τοποθετούνται οι διπολικές σε παλιό πίνακα;
Πρέπει όλοι οι ουδέτεροι των γραμμών, να αφαιρεθούν από την μπάρα του ουδέτερου και να τερματιστούν επάνω στις διπολικές ασφάλειες. Αυτό σημαίνει όμως ότι χρειάζεται μεγάλη προσοχή γιατί αν μπερδέψουμε τον ουδέτερο μιας γραμμής με της άλλης γραμμής, θα πρέπει να σηκώνουμε και τις δύο ασφάλειες για να λειτουργήσει ένα κύκλωμα. Πέραν του ότι αυτό, σε τριφασικές εγκαταστάσεις μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημιά στις ηλεκτρικές μας συσκευές!!
Αφού λοιπόν όλοι οι ουδέτεροι τοποθετηθούν σωστά επάνω στις νέες ασφάλειες, θα πρέπει να ξαναπάνε στη μπάρα ουδέτερου από την άλλη μεριά των ασφαλειών!
Μεγάλη προσοχή θέλει το που θα τοποθετηθεί η φάση ή ο ουδέτερος σε μια διπολική ασφάλεια. Δηλαδή, επάνω στο εξάρτημα αν παρατηρήσετε, έχει ένα σύμβολο με γράμμα ''Ν'' αυτό είναι το σημείο που βιδώνεται ο ουδέτερος. Θα μου πείτε, καλά δυό πόλοι είναι τι ρόλο παίζει; Και όμως, είπαμε και στην αρχή ότι ο ένας πόλος ασφαλίζει και ο άλλος απλά διακόπτει! Δεν είναι και οι δύο πόλοι ασφάλεια!
Πλεονεκτήματα διπολικής ασφάλειας.
''Καθαρή'' ηλεκτρολογική εγκατάσταση χωρίς αλχημίες! Δε μπορεί ο τεχνικός να παραβεί μερικούς απο τους κανόνες όπως: Όλες οι γραμμές θα έχουν τη φάση τους και τον ουδέτερό τους. Δε μπορεί να βάλει τρείς γραμμές και έναν ουδέτερο. Και σ αυτή την περίπτωση γίνεται, περνόντας μόνο τις φάσεις από τη διπολική ασφάλεια, αλλά τότε έχετε ένα λόγο παραπάνω, αν κάτι γίνει και το διαπιστώσετε, να δέρνετε τον τεχνικό για μια βδομάδα. Γιατί καταγγελίες και να κάνετε, χλωμή τη βλέπω την εξηπηρέτηση.... (LoL)
Σε περίπτωση διαρροής μιας γραμμής, θα μπορούμε εύκολα να βρίσκουμε τη βλάβη από ποια γραμμή προέρχεται! Μέχρι να έρθει ο ηλεκτρολόγος να αποκαταστήσει τη βλάβη, το σπίτι μας ή το κατάστημα θα έχει ρεύμα (εκτός τα φορτία της διπολικής που θα αφήσουμε κατεβασμένη).
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα που παρέχει μια διπολική ασφάλεια είναι στα σπίτια.... διακοπών! Τι εννοώ.. φεύγουμε για διακοπές και θα λείψουμε ένα μήνα ή και τρείς μέρες να λέιψουμε. Ποιό είναι το μόνιμο άγχος; Να μη γίνει κάτι και πέσει το ρελέ διαρροής και χαλάσουν όλα τα πράγματά μας στον καταψύκτη ή στο ψυγείο μας!! Είναι έτσι ή δεν είνια; Και όμως η μοναδική σωστή και σοβαρή λύση είναι να έχουμε τοποθετήσει διπολικές ασφάλειες σε όλα τα κυκλώματα του πίνακα! Με αυτό τον τρόπο, την στιγμή που φεύγουμε από το σπίτι κατεβάζουμε ΟΛΕΣ τις ασφάλειες ΠΛΗΝ αυτή του ψυγείου! Οπότε είναι σίγουρο ότι θα γυρίζουμε και τα κοτόπουλα θα είναι παγωμένα κάγκελο!
Θα μου πείτε ορισμένοι.... καλά ρε μάστορα, και γιατί να βάλω παντού διπολικές και όχι μόνο στο ψυγείο; Παγίδα ερώτηση.... διότι θέλουμε να αποφύγουμε τυχόν διαρροή στο σπίτι μας απο τις ΑΛΛΕΣ γραμμές και όχι από του ψυγείου! Οπότε στην ουσία το ψυγείο ΔΕΝ την έχει και πολύ ανάγκη τη διπολική! Κατεβάζοντας μια διπολική ασφάλεια, κόβεται η φάση και ο ουδέτερος είπαμε ενός κυκλώματος. Οπότε με μια διαρροή από τη φάση προς τη γη το ρελέ θα πέσει, επίσης το ίδιο θα συμβεί και με τον ουδέτερο. Άρα για να αποφύγουμε διαρροή ουδέτερου προς τη γη, τον κόβουμε στην διπολική και έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο! Πιστεύω να έγινε κατανοητό.
Σε τι τύπο εγκατάστασης είναι προτιμότερο να τοποθετείται διπολική ασφάλεια σε όλα τα κυκλώματα;
Έχουμε τις κατοικίες, τα καταστήματα (μεγάλα ή μικρά), εστιατόρια, καφετέριες, βιομηχανία κλπ. Κάθε εγκατάσταση πρέπει να αντιμετωπίζεται ανάλογα. Δηλαδή, η χρήση διπολικής ασφάλειας σε ένα σπίτι είναι ιδανική και οικονομική λύση, σε σχέση με την τοποθέτηση περισσότερων ρελέ διαρροής ή RCBO σε όλα τα κυκλώματα.
Σε ένα ξενοδοχείο, επίσης είναι ιδανική λύση, διότι υπάρχει παρακολούθηση στενή (υποτίθεται) από κάποιον συντηρητή, οπότε εύκολα και γρήγορα θα αποκατασταθεί το πρόβλημα.
Σε ένα εστιατόριο όμως, η χρήση διπολικής, ναι μεν είναι καλή λύση, αλλά εκεί θέλουμε ταχύτητα και άμεση αντιμετώπιση. Δεν μπορεί να περιμένει ο μάγειρας ή όλο το team της κουζίνας, κάποιος τεχνικό. Εκεί λοιπόν, κάνουμε δουλειά καλή με διπολικές, αλλά θα ήταν προτιμότερο να προταθεί στον πελάτη να κάνει χρήση RCBO σε όλα τα κυκλώματα. Μεγάλη διαφορά στην τιμή, αλλά δεν μένει ποτέ από ρεύμα, παρά μόνο το κύκλωμα που έχει πρόβλημα.
Δεν περνώ στο βιομηχανικό κομμάτι, γιατί υποτίθεται εκεί, υπάρχει κάποια σοβαρή μελέτη και επίβλεψη στο έργο, οπότε ότι είναι το καλύτερο δυνατόν επιλέγεται.
Σε τριφασικά κυκλώματα μπορώ να βάλω τετραπολικές ασφάλειες (τριπολική + Ν);
Και κει ισχύουν τα ίδια, αρκεί να μην είναι κυκλώματα χειρισμού. Έχουμε πει ότι σε τριφασικό κύκλωμα δεν διακόπτουμε τον ουδέτερο.
Αυτό κατ εμε ισχύει διότι δεν μπορούν όλες οι επαφές να έχουν ταυτόχρονο κλείσιμο ή άνοιγμα σε περίπτωση χειρισμού. Οπότε το αποφεύγουμε όταν θα χειριζόμαστε ένα τέτοιο κύκλωμα με τετραπολικό πάνω κάτω..... το μόνο σίγουρο είναι ότι θα κάψουμε το μηχάνημα. Όμως σε περιπτώσεις όπως ένας πίνακας τριφασικός δίδιμων αντλιών, εκεί άνετα μπορούμε να διακόψουμε με τετραπολική, διότι χειρισμό δεν κάνουμε από εκεί. Και επειδή ότι έχει να κάνει με νερά και σχετικά τετοια όπως γενικότερα περιβάλλοντες χώροι, τότε πρέπει να βάζουμε διπολικές ή τετραπολικές ασφάλειες, γιατί αλλιώς θα έχουμε μονοπολικές (σε μονοφασικά κυκλώματα) και τριπολικές (σε τριφασικά) και μόλις συμβεί κάτι με μια αντλία ή κάτι τέτοιο, όλη η έξτρα δουλειά πάει στο βρόντο! Πάλι χωρίς ρεύμα θα είμαστε μέχρι να έρθει ο τεχνικός.
Στην επαρχία το μεγαλύτερο πρόβλημα...
Το μεγάλο πρόβλημα συναντάται στην επαρχία και όχι στις μεγαλουπόλεις. Εκεί λοιπόν θα συναντήσουμε τα περισσότερα περιστατικά! Δηλαδή, αν ζητήσετε διπολικές από τους ηλεκτρολόγους και γίνει..... χλωμό το κόβω!! Ειδικά αυτοί οι ''ταλαίπωροι'' οι ξενοδόχοι και οι άμοιροι καταναλωτές που φτιάχνουν τα σπίτια τους ή τα ενοικιαζόμενά τους..... όχι διπολική δε μπαίνει, αλλά και μονοπολική που μπαίνει..... αντί 10Α στις περισσότερες περιπτώσεις μπαίνει 16 ή και 20 για να κρατάει σε τρείς σόμπες και δύο κλιματιστικά..... ''βρε το μπαγάσα τον ηλεκτρολογάρα που έβαλα, ποτέ δεν έπεσε ασφάλεια, μου χει κάνει δουλειά τούμπανο'' (LoL)
Ένα ακόμη πολύ σημαντικό σε κάθε εργασία στον ηλεκτρικό πίνακα είναι οι καλές συσφίξεις σε όλες τις βίδες. Έτσι, θα είμαστε και ήσυχοι ότι δεν θα φουντώσει ο πίνακας κάποια μέρα.
 - λεπτομέρειες){kind=link}