έχει η πυρανίχνευση. Από απλή κατοικία έως ένα μεγάλο κτίριο, πρέπει να προστατεύεται από ένα σύστημα πυροπροστασίας.
Σε μια απλή κατοικία πολλές φορές έχουμε συναντήσει πυρκαγιά και συνήθως είναι από τα μάτια της κουζίνας ή από κάποια σόμπα ή τζάκι, ακόμη και από ρεύμα. Αν υπήρχε σε αυτούς τους χώρους κάποιο σύστημα πυροπροστασίας, το μεγαλύτερο (αν όχι όλο) ποσοστό αυτών των περιστατικών δε θα είχε εξελιχθεί σε καταστροφικό.
Με ένα σύσατημα πυρανίχνευσης, μπορούμε και έχουμε τη δυνατότητα άμεσης και έγκαιρης ειδοποίησης κάποιου περιστατικού, χρησιμοποιόντας ειδικούς αισθητήρες (πυρανιχνευτές) και σειρήνες και καταλήγοντας αυτά τα συστήματα σε ένα πίνακα πυρανίχνευσης.
Πλεον με την εξέλιξη της τεχνολογίας μπορούμε να έχουμε άμεση ειδοποίηση ακόμη και στο κινητό μας ή τάμπλετ, σε όποιο σημείο και αν βρισκόμαστε, ακόμη και εκατοντάδες χιλιόμετρα μακρυά από το σπίτι μας ή το κτίριό μας. Ακόμη και η οπτική δυνατότητα με τη χρήση κλειστού κυκλώματος (CCTV)
Σύστημα πυρανίχνευσης-Περιγραφή και βασικές κατηγορίες
Σύστημα πυρανίχνευσης ονομάζεται μία ομάδα από συσκευές που συνεργάζονται με σκοπό να ανιχνεύσουν έγκαιρα μια εστία φωτιάς, δίνοντας το σήμα κινδύνου με ηχητικά , οπτικά και άλλα μέσα.
Η πυρανίχνευση όπως συνηθίζουμε να λέμε, αποτελεί ένα από τα βασικότερα συστήματα ασφαλείας για την προστασία της υγείας και της περιουσίας και αποτελεί ένα σύστημα πρόληψης και όχι καταστολής.
Η εγκατάσταση ενός συστήματος πυρανίχνευσης είναι υποχρεωτική σε τουριστικές επιχειρήσεις , σε δημόσια κτίρια κ.α. Η εγκατάσταση θα πρέπει να σχεδιάζεται και να υλοποιείται από εκπαιδευμένο προσωπικό.
Τα βασικά στοιχεία που απαρτίζουν ένα σύστημα πυρανίχνευσης είναι :
- Ο κεντρικός πίνακας ελέγχου του συστήματος.
- Τα εξαρτήματα ανίχνευσης της φωτιάς.
- Τα μέσα ένδειξης και σήμανσης , δηλαδή οι έξοδοι του συστήματος.
Σε κάποιες περιπτώσεις το σύστημα μπορεί να περιλαμβάνει και μία τέταρτη ομάδα την οποία αποτελούν συσκευές αυτόματης κατάσβεσης, αυτόματοι τηλεφωνητές, μηχανισμοί συγκράτησης για πόρτες πυρασφαλείας και διάφοροι άλλοι αυτοματισμοί.
Γενικές κατηγορίες συστημάτων πυρανίχνευσης
Υπάρχουν δυο γενικές κατηγορίες συστημάτων πυρανίχνευσης , τα λεγόμενα συμβατικά συστήματα, που είναι τα πιο απλά, και χρησιμοποιούνται σήμερα στις μικρές και μεσαίες εγκαταστάσεις και τα διευθυνσιοδοτούμενα ( addressable ), με τα οποία υλοποιούνται συνήθως πυρανιχνεύσεις στις μεσαίες και μεγάλες εγκαταστάσεις.
Συμβατικά συστήματα πυρανίχνευσης
Χρησιμοποιούνται σε μικρού και μεσαίου μεγέθους συστήματα, έως 50 πυρανιχνευτές περίπου και είναι κατά βάση αυτά που χρησιμοποιούνται στις περισσότερες εγκαταστάσεις.
Η εγκατάσταση ενός συστήματος συμβατικής πυρανίχνευσης αποσκοπεί στην έγκαιρη ανίχνευση πυρκαγιάς και την έγκαιρη προειδοποίηση, είτε αυτόματα μέσω των ανιχνευτών είτε χειροκίνητα μέσω των κομβίων αναγγελίας σε όλους τους χώρους ενός κτιρίου.
Ανάλογα με την εγκατάσταση, ο χώρος χωρίζετε σε τμήματα (π.χ. αποθήκη, γραφεία , κουζίνα κλπ.) και κάθε τμήμα αντιστοιχεί σε κάποια ζώνη. Κάθε ζώνη μπορεί να έχει από ένα μέχρι αρκετούς πυρανιχνευτές.
Σε περίπτωση αναγγελίας φωτιάς μέσω κάποιου πυρανιχνευτή, ο πίνακας παρέχει ένδειξη στην αντίστοιχη ζώνη (π.χ. σε ποιο τμήμα του χώρου είναι) και ενεργοποιεί συσκευές εξοπλισμού αναγγελίας όπως σειρήνες, φάρους, κουδούνια κ.λπ.
Διευθυνσιοδοτούμενα συστήματα πυρανίχνευσης
Χρησιμοποιούνται κυρίως για μεγάλες εγκαταστάσεις, συνήθως από 50 πυρανιχνευτές και πάνω,(π.χ. supermarket, εμπορικά κέντρα, ξενοδοχεία κλπ. ).
Σε αυτή την περίπτωση σε κάθε ζώνη συνδέονται πολλοί πυρανιχνευτές και μπουτόν, αλλά με ξεχωριστή διεύθυνση, ώστε σε περίπτωση φωτιάς να γνωρίζουμε ακριβώς και τον χώρο και ποιος πυρανιχνευτής ή ποιο μπουτόν, έδωσε συναγερμό και ενεργοποιεί συσκευές εξοπλισμού αναγγελίας όπως σειρήνες, φάρους, κουδούνια κ.λπ.
Τα διευθυνσιοδοτουμενα συστήματα ,λόγω των πολλών συγκριτικών πλεονεκτημάτων τους, τείνουν να χρησιμοποιούνται όλο και πιο συχνά και σε λίγα χρόνια θα επικρατήσουν στις μεσαίες , καθώς και στις μικρές εγκαταστάσεις.
Πίνακας ελέγχου πυρανίχνευσης
Αποτελεί την «καρδιά» και τον «εγκέφαλο» του συστήματος .Απ' αυτόν εξαρτάται η τροφοδοσία και η σωστή λειτουργία όλων των επιμέρους εξαρτημάτων του συστήματος. Έργο του είναι η αναγνώριση και η επεξεργασία των σημάτων που φτάνουν σ' αυτόν από τις συσκευές ελέγχου και η παραγωγή των κατάλληλων σημάτων εξόδου προς τις συσκευές ένδειξης και σήμανσης. Ο τρόπος κατασκευής και λειτουργίας του πίνακα υπόκειται στις αυστηρές απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών προτύπων ΕΝ 54-2 και ΕΝ 54-4.
Κάθε πίνακας ελέγχου πυρανίχνευσης πρέπει να περιλαμβάνει:
Βασική μονάδα παροχής τάσης, η οποία συνδεόμενη με το δίκτυο της ΔΕΗ αναλαμβάνει να τροφοδοτήσει όλες τις συσκευές του συστήματος με την ασφαλή τάση (24 Vdc) που αυτές απαιτούν.
Μονάδα εφεδρικής τροφοδοσίας (μπαταρίες), η οποία αναλαμβάνει να τροφοδοτήσει όλες τις συσκευές του συστήματος με τάση σε περίπτωση διακοπής της τάσης του δικτύου. Οι μπαταρίες πρέπει να παρέχουν αυτονομία, όταν ο πίνακας βρίσκεται σε ατάσταση ηρεμίας, για τουλάχιστον 24 ώρες και για τουλάχιστον 30 λεπτά σε κατάσταση συναγερμού. Σε κάποιες χώρες απαιτούνται αυτονομίες 36 ή και 72 λεπτών.
Μονάδα αυτόματης μεταγωγής από τη βασική στην εφεδρική τροφοδοσία και αντίστροφα.
Μονάδα φόρτισης των μπαταριών, η οποία φροντίζει να είναι πάντα φορτισμένες οι μπαταρίες της εφεδρικής τροφοδοσίας.
Μονάδες τροφοδοσίας, ελέγχου και επιτήρησης συσκευών ανίχνευσης φωτιάς (ζώνες ή βρόχοι ανίχνευσης). Είναι τα κυκλώματα που αναλαμβάνουν την τροφοδοσία, την επιτήρηση και τη λήψη των σημάτων από τους ανιχνευτές, τα κομβία και τις άλλες συσκευές ανίχνευσης.
Μονάδες ενεργοποίησης μέσων σήμανσης, στις οποίες συνδέονται οι σειρήνες, τα κουδούνια, οι φάροι και οι άλλες συσκευές που ενεργοποιούνται σε περίπτωση συναγερμού φωτιάς.
Πίνακα ενδείξεων (από λάμπες, LEDs ή οθόνη υγρού κρυστάλλου) μέσα από τον οποίο ο χρήστης λαμβάνει πληροφορίες για τη σωστή λειτουργία και τα συμβάντα συναγερμού ή σφάλματος όλου του συστήματος πυρανίχνευσης.
Χειριστήριο, από διακόπτες, κλειδαριές και μπουτόν μέσω του οποίου ο χρήστης μπορεί να ενεργοποιήσει χειροκίνητα το σύστημα, να σταματήσει τις σειρήνες και να κάνει επανάταξη (reset) του συστήματος.
Στους συμβατικής συνδεσμολογίας πίνακες πυρανίχνευσης το μέγεθος του πίνακα καθορίζεται από το πλήθος των ζωνών και στους διευθυνσιοδοτοΰμενους από το πλήθος των βρόχων.
Γενικά, οι συμβατικοί πίνακες με λίγες ζώνες (π.χ. 2,4,6) διαθέτουν τις πλέον απαραίτητες ενδείξεις και χειρισμούς όπως αυτές προβλέπονται στον κανονισμό ΕΝ-54. Αντίθετα οι μεγάλοι συμβατικοί και οι διευθυνσιοδοτούμενοι πίνακες συνήθως διαθέτουν πλέον των βασικών, μεγάλες οθόνες υγρού κρυστάλλου, εκτυπωτές και λειτουργίες που επιτρέπουν τον εύκολο έλεγχο της εγκατάστασης από το χρήστη και τον συντηρητή.
Είναι απαραίτητος ο υπολογισμός της κατανάλωσης από όλες τις συσκευές που συνδέονται στον πίνακα, έτσι ώστε αυτή να μην υπερβαίνει το μέγιστο φορτίο. Στην αντίθετη περίπτωση διακυβεύεται η σωστή λειτουργία του συστήματος.
Στον κεντρικό πίνακα δεν μπορούν να συνδεθούν οποιοιδήποτε ανιχνευτές ή συσκευές οι οποίοι δεν είναι συμβατοί με τη λειτουργία του πίνακα. Συνήθως στο εγχειρίδιο λειτουργίας αναφέρεται τι συσκευές μπορούν να συνδεθούν. Αν δεν αναφέρεται θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον κατασκευαστή.
Σε επόμενο άρθρο μας θα ασχοληθούμε με συσκευές ανίχνευσης φωτιάς, καπνού και σειρήνες
Επιμέλεια άρθρου: Βιβή Τσιρώνη
Χρησιμοποιήθηκαν διάφορα από τις παρακάτω σελίδες